Nagbalik nga Kalag
ni Danny S. Tabuyan
Nahidlaw si Tresing kang Manila. Malawig nga mga tinuig nga nagpangalagad tana didto bilang yaya, kag nahamut-an tana kang pamilya kang anang amo. Tungud nga balo run tana kag ang anang mga bata puro run may anda kaugalingun nga pamilya kag may anda kaugalingun nga balay, nagaisarahanun run tana. Nagdisisyon tana nga magbakasyon sa Manila kang mabaton na ang imbitasyon kang anang amo.
Agud indi tana maluyahan sa pagbyahi, gindara na ang anang apo nga bayi nga si Tintin nga nagaidad pa lang kang lima ka tuig. Ana dya ginadapit-dapit bisan diin tana magtayug.
Matapos ang sambulan nga bakasyon nag-uli tanda kang apo na, nagsakay sa barko pa-Iloilo. Tabuan man nga nakaimaw na sakay sa barko si Pasing nga anang kasimaryo, kag mayad may makasugidanun tana samtang nagapaligad kang oras sa pagbyahi. Natabuan man nga tupadanay ang andang tiras. Pagkaduro gid lamang kang andang mga labay-labay nga naistoryahan. Pasalamat man si Tresing nga may mabilinan tana sa bata kon kinahanglan na ang magbanyo.
Kang makaabot sanda sa Iloilo, nagbulagay sanda sa pyir kag nagkuon si Pasing nga mauna lang tana hay may hapitan pa.
Pag-abot na sa andang baryo, nabalitaan ni Pasing nga may bus nga pauli sa Norti nga nahulog sa pil-as kang mabukid nga karsada kang Mating kag raku gid ang nagkaramatay. Raku man ang nagkarasunog nga mga tawo hay naglupok ang sarakyan.
Wara makauli si Tresing kag ang anang apo, kag nagapamatuod gid tana si Pasing nga kasakay na gid sa barko si Tresing kag ang bata. Nagahiribiun si Vilma, bata ni Tresing kag nanay ni Tintin, nga ginakulbaan hay sigurado gid nga nakatawas sanda didto suno sa panurogidun ni Pasing.
Dalidali ang pamilya ni Tresing nga magpanaw sa San Jose agud mangusisa sa hospital kon may nakatawas nga singurang nga bayi nga may imaw nga apo nga bayi sa sarakyan. Wara ti nakita sa mga rarong kag wara ti makasabat kang andang pamangkot.
“Ti, kon wara sanda nakaimaw sa mga rarong, bistahan ta abi sa morgi,” tugda ka andang kaimaw.
Nag-urahab si Vilma nga ginahakus kag ginalugpay kang anang bana. Wara man nanda makita si Tresing kag ang bata sa morgi. Naglibot sanda sa mga puniraya sa diin ginpangdara ang iba nga mga patay nga biktima. Didto sa sangka punirarya may sunog nga mga bangkay kang singurang nga bayi kag bata nga daw pariho gid ang pangidadun kag panglawasun kay Tintin.
Indi run nanda mamasnahan ang mga itsura. Ginhawa lamang nanda ka pahurub-hurub piro indi gid nanda makilala hay sunog gid ang bilog nga lawas kang mga bangkay. Nagatugub ang andang paranangisun sa palibot kang punirarya. Gin-angkun nanda ang mga bangkay nga anda gid ni Tresing kag Tintin. Ginpahimus nanda ang mga bangkay agud dar-un pauli sa andang balay. Samtang nagahulat sanda, may nag-abot nga mga taga-Iloilo nga nagaako man nga sanda ang tag-iya kang mga bangkay, piro nagsuay ang pamilya ni Tresing nga sigurado gid sanda nga anda ang mga minatay. Nagpaumud lamang ang mga taga-Iloilo.
Ginhaya kag ginpulawan ang darwa ka bangkay sa andang balay kang lima ka adlaw. Ginmisahan kag ginlubung sa patyo sa banwa. Ginbilasyunan kag gindisinaryuhan.
Sa ikanapulo nga adlaw pagkatapos kang pararigos, naghiwat kang tabad. Nagauyuk-uyuk gid kaun ang mga tawo, kang hinali lang natiriyabaw kag nag-araplaag sanda.
“Kalag! Ginakalag kita ni Tresing!” singgit kang isara.
Nakita nanda si Tresing nga ginadapit si Tintin kag nagapaagto kananda. Nagakururudug ang iba hay nakakita kuno kang nagbalik nga kalag.
Kag naghambal pa kananda ang kuno kalag ni Tresing: “Nagaano kamo? Naiwan kamo?”
“Ay, abaw, Tresing! Abi namun napatay run ikaw,” ang hambal si Pasing. “Diin timo naghalin?”
“Sin-o tana ang amun ginhaya kag ginlubung nga to bay?” saligbat kang isara man ka paryinti.
Kag anda nama-an nga pag-abot sa Iloilo, nagsakay pa gid ang maglola sa barko pa-Negros.
- Katapusan -