Ang Kasal ni Itang
ni Danny S. Tabuyan
“Sa diin si Itang?” ang pamangkot kang nagatalang-talang nga nanay ni Itang. “Maumpisa run ang punsyon!”
Si Itang dose anyos pa lamang kang ginkagon run tana sa kinse anyos nga si Basyo. Wara pa kadya makamaan si Itang. Ginhambalan lang tana ni nanay na sangka adlaw.
“Indi kaw run maglagaw. Mag-ilis kaw kag magpanghusay hay may maabot nga bisita sa balay kar-on buhay-buhay.”
Wara lang hingan, nag-abot ang mga bisita. Si Basyo kag ang anang pamilya. Wara gid ti hinalung-ung ang dalagita nga ang nag-abot mamalayi. Nagsugtanay ang andang mga ginikanan nga ikaslun sanda sa masunod nga Sabado. Ginpadali-dali ang modesta nga magtahi kang trahe.
Pagkasunod nga mga inadlaw nagadag-us ang palibot nga batiun sa bilog nga banwa ang mga hal-o kag lusong nga nagabayo kang paray para sa punsyon. May nagatakud kang palapala nga pasirungan kang mga manogpamunsyon. Byernes, sa bisperas kang kasal, nagasirinumbali ang mga manoghimus kag nagairilwak ang mga bayong kang mga manogsag-ub. Nagainurawik ang mga baboy nga ginaihaw, kag nagalinagapok ang mga tapalan kag mga lantip sa paglasa kang mga karne.
Pagkaaga makita si Itang nga nagabayo kang maputi kag malabug nga trahe nga bordada, may saar nga nagtungko sa anang ulo nga nagasirang kag nagatabon sa anang uyahun, kag ang ana kadya rawit sa likod ginaguyod sa kalabug. Nagakasadya kag nagaugyak gid si Itang sa anang ginasuksok kag ana dya ginasipal-sipal, ugaring ginapadalngan dya kang magurang na nga laon, timaan nga maghulag tana kang maugdang.
Kang didto run sanda sa simbahan nga nagatindug sa atubang kang altar kag ni Padre Domingo, ang pari nagpangusisa sa mga karasalun kag una nga na ginpamangkot ang bayi.
“Rita, buut bala ikaw mamana kay Gervacio nga rugya kadya sa imong tupad?”
Wara ginapaabot ni bisan sin-o nga nagatambong ang sabat ni Itang, “Indi takun, Padre. Indi pa takun mamana. Wara takun ti luyag kanana kan.”
“Indi madayon ang kasal,” hambal kang pari sa mga tumalambong. “Magparauli kamo sa inyo mga balay.”
Naghirinagung ang mga tawo kag nagparauli. Duro ang pagpangayo ka pasensya ka pamilya kang bayi sa pamilya kang laki. Ginpakaun lamang sa mga tawo ang punsyon.
Gin-alungay kang anang nanay si Itang nga pamanahun na lamang si Basyo, ugaring indi gid ang dalagita. Ginsaadan kang duro nga mga bagay nga makagaranyat para sa sangka bayi pareho kang mga alahas kag manami nga mga bayo, piro indi gid madara si Itang. Kang urihi gindara nanda sa pamahug nga kon indi tana magpakasal, utdan tana ni tatay na kang paa. Sa kahadluk nagpasugot lamang tana nga magpakasal.
Pagkasunod nga semana, nagbalik sanda sa pari agud padayunon ang kasal. Kang magpamangkot liwat ang pari wara magsabat si Itang. May nagkudot kang anang kilid kag likod nga magsabat kang huud. Nadayon ang kasal kag masadya nga nag-agto ang mga tawo sa punsyonan.
Kang handa run ang punsyon, wara ang nobya. Nagkaran-karan ang tanan sa pagsagap. Gali gin-uba ni Itang ang anang trahe kag nag-ilis kang pangbalay, kag nagpanakwas kang bayabas.
- Katapusan -