Harana
ni Danny S. Tabuyan
Sa panahon nga wara pa ang mga bag-o nga teknolohiya, angay kang telebisyon kag silpon, nauso pa ang pagharana kang mga soltiro sa mga bisita nga daraga. Higayon dya para kananda agud nga makapangilala sanda.
Kada Hwebes ang tyinda sa banwa. Myerkules pa lang, duro ang nagahalin sa mga iraya nga kabaryohanan nga nagadulhog nga nagasusuon, nagabakintol, kag nagabakwag kang andang mga produkto halin sa uma, nga baraligya sa sunod nga adlaw. Masami nagadayon sanda sa mga balay kang andang mga himata kag kakilala.
Ang balay ni Manding Petring isara sa mga darayunan. Bahul ang andang balay nga himo sa kawayan kag nipa nga ang anang atup madamul nga kugon. Maligwa ugaring mataas dya nga may pito ka halintang nga hagdan nga nagaangut sa andang maaliwanay nga balkon nga himo man sa kawayan ang anang salug kag mga birha nga nagalusot-lusot ang maramig nga dupuy-dupuy kang hangin, nga nagahalin sa baybay nga matanghaw lang sa pihak kang karsada. Ang sirong kang balay may siklat hay ginataguan kang mga kahoy nga garatong kag kang tinadyaw nga ginamus, piro ang sa balkon bukas nga makita ang anang mga harigi kag sulay nga pusog.
May nag-abot nga mga bisita halin sa iraya, kag may maambung nga daraga nga nagtawas. Ilum piro mapino ti pamanit dyang daraga nga malabug kag malagtum ang buhok nga ana ginsalapid kag nagaulway sa anang darwa ka abaga.
Natuipan kang mga soltiro nga may bisita nga daraga si Manding Petring. Nagharagaday sanda agud magpangharana. Imbis nga tatlo ukon apat lang sanda ang mangharana, kang naman-an kang iba, nagruguyon man sada nga magtawas. Nagaguban ang napulo ka mga soltiro paagto sa haranahan dara ang andang gitara.
Bag-o lang katapos ang mga bisita ni Manding Petring ka yapon, kag nagapanghimos sanda kang andang kinan-an, kang mabatian nanda ang kuting-kuting kang gitara kag may bilog nga mga limug kang mga laki nga nagakanta nga nagpapuas kang kalinung kang kagab-ihun. Naglaaw ang tagbalay sa bintana nga ginatukod-tukod, kag nakita na ang panung kang mga laki nga nakailis nga daw maagto sa baylihan.
“Mayad nga gabii Manding,” ang matinahudon nanda nga tamyaw sa tagbalay.
“Mayad man nga gabii. Dali saka kamo,” maabi-abihun nga baton kananda.
Nagsaraka sanda tanan kag nagpuronsok sa balkon. Ginpaatubang kananda ang daraga kag nagpakilalahay. Piro indi run makagwa sa balkon ang daraga hay gutuk run. Rugyan lamang tana nangatubang sa gawang. Gin-amoma sanda kang darwa ka daragkul nga sinipi kang luto nga saging nga pungo, nga anda gintungtong sa bangkito nga kahoy kag ginbutang sa tunga kang nagagirinutuk nga mga manogharana.
“Pasensya lang kamo, amo lang gid dya ang masarangan namun nga maamoma kaninyo,” ang kuon kang daraga.
Sa hinali lang nagraginit, dayon nagpugaas, kag may nagsiringiyaw!
Nagdalagan si Petring kag ang iba pa nga mga tawo sa sulud kang balay kag ang mga iningud nga nahangyus.
“Ay, bayni ko takun!” ang nabungat kang natalangkaw nga daraga.
Narugho ang balkon, kag dara ang mga manogharana. Ang mga saging nag-arapok sa karsada.
- Katapusan -