Sulang
ni Danny S. Tabuyan
Nagatambihanay ang lupa nga parangumhan nanday Bitang kag Minang. Ang sangka puna kadya gintaba ni Bitang sa pamilya ni Minang. Mahilig ugaring mangabat kang dulonan si Minang nga naglambot haros sangka mitro run ang nalaksam. Kang urihi nabuta run gid si Bitang kag natak-an ka yamo, nga ana gin-akusar si Minang. Daw nahadluk man raad si Bitang magkiha hay ginakuno dyang si Minang.
Ang lupa nga gintaba bisan wara pa mabulag sa inang nga titulo kang kabilugan, may papilis kang pagbaligya. Sa padano kang abogado ni Bitang, naabay nga ginbugay kang korti ang kabilugan kang lupa nga nasaad sa titulo kay Bitang.
Ginbatyag gid dya kang labi ni Minang kag kang anang pamilya. Nagpadalum pa gid dya kang aligutgut kag dumut nanda kay Bitang kag sa anang pamilya. Sa pihak nga bahin nagapangalipay ang pamilya ni Bitang hay nagdaug sanda sa kaso. Nag-inum-inum sanda kag magpanumsuman.
“Aguy, ti, ano bay tana ang lupa nanda nga naabay ngato?” kuon kang sangka iningud kananda.
“Ah, sala da tana ra hay nagpanguna-nguna sanda ka panglaksam mong,” ang sabat kang bata ni Bitang. “Pabay-i tana ra agud madudla.”
“Ay, andam gid kamo, hay ginasugid nga supug ra sanda,” ang hambal kang iningud. “Basi kon ano ang andang himuon kaninyo.”
Ginsugid dya kay Bitang kang anang bata.
“Ay, ti, iwanun ta ran kon manupug gid man sanda. Mangandam lang kita, eh,” ang sabat ni Bitang
Sangka gabii, samtang nagakaturog ang pamilya ni Bitang, gulpi lang naggirinual ang mga kasapatan. Nagbangon si Istong nga bana ni Bitang kag ginbuksan na ang bintana kag maggawa. Sa sanag kang bulan, nakita na ang sangka bahul-bahul nga baboy nga itum nga nagsulud sa andang kudal kag nagahara-hara nga nagapangrangga kang bisan ano nga anang maagyan. Daw tagahawak ni Istong ang kataasun kang baboy.
Nagpaandam si Bitang sa anang bana nga nagahani-hani, “Andam! Basi nagapababoy-baboy lang ra!”
Dalidali nga ginbuul ni Istong ang anang tirador kag mga bato nga ginatigana na nga panabog kang mga manok kon mamulad kang paray. Kang makita tana kang sapat, naghana dya nga mag-ataki kay Istong. Madasig nga ginpitik ni Istong ang tirador kag naigo na gid sa mata ang baboy. Natingala ang mag-asawa nga wara gid ka urawik ang baboy, kondi nag-iguk lang kag magkadag nga nagahagunus pagwa kag nanginduraan.
“Bukun dya ti baboy!” ang hambal kang asawa.
“Man-an ko run ra kon sin-o,” ang sabat kang bana. “Pabay-i lang hay sulangun ko sarum-an.”
May pagpati ang mga mal-am, nga kon ang aswang mapilasan kag makapalagyo, kon sulangun dya kang nagpilas kanana sa andang balay, ang aswang mapatay pagtalikod kang nagsulang.
Aga-aga pa pagkabutlak kang adlaw, nagpanaog si Istong sa anang balay agud agtunan ang anang duruawun. Sa gwa kang kudal, nanagbalay tana. Naggawa ang bayi sa bintana. Si Minang. Nakita ni Istong nga may tambal ang anang tuo nga mata.
Pagkakita ni Minang kay Istong, nag-urahab dya.
“Ay, abaw wara gid timo maluoy! Andut nga ginsulang mo gid ako?”
Wara magsabat si Istong, nagtalikod lang dya kag mag-uli.
Pagkaaraadlawun, nagbagting ang agoniyas sa simbahan. Napatay si Minang.
- Katapusan -