BINALAYBAY

Sa Mga Kaimaw sa Turugban
ni Maria Milagros C. Geremia-Lachica

Ang karbaw kang atun paminsarun
masaku sa pag-arado
ka malapad, daw wara’t katapusan
nga kapatagan kang panulatan
sa pulong nga namat-an;

Kon kis-a
mabug-at, nagapilas
ang singkaw kang pag-usisa,
paghikay kag paghusga
dugangan pa
ka dya’ng ginaguyod nga karosa
buta ka mga binagtung
kang pagsunod sa kinaandan,
katahap sa mga pagbag-o,
kahadluk sa kamatuuran;

Ugaring
dya’ng karbaw
kang atun paminsarun
padayon sa pag-arado
hay sa indi magbuhay
iririmaw kita sa paghurum
sa mabugnaw nga turugban
kang pagpati kag pagsaad
nga magpadayon kutub mapanggasan
kag may timgas nga aranyun
ang atun mga kaapuhan.

Binangon
ni Maria Milagros C. Geremia-Lachica

Nagasulat ako
sa akun namat-an nga pulong
nga akun ginahimuratan balhin
sa pulong nga pangayaw
bangud kinahanglan ko
ang sangka tarum nga binangon
kadya dayon nga maghawan
ka mga masiuk nga gamhon

Ang pangayaw nga hambal akun natun-an
kato’ng ako una nga nagtuon sa paghigot
kang akun sapatos

Ang pangayaw nga manugbasa
wara’t panahon sa pagtuon
panahon nga akun gintigbas ka binangon
nga akun ginhuram kananda
kag sanda napilasan man kon kis-a
bangud kilala nanda ang katarum

Kag akun pagahawanan ang dalan
para sa akun pulong nga namat-an
nga buhay run nakamitlang
gani indi makahulat sa sangka milagro
nga tun-an pa ka pangayaw nga dila
ang akun hambal.

---

Lupa kag Baybay sa Pinggan
ni Maria Milagros C. Geremia-Lachica

Maarado
Mamanggas
Mang-abono
Manghilamon
Mangani
Malinas
Mapahangin
Manglay-ang
Mapagaling
Manahup
Matig-ang
Para gid lang
Pinggan ni Nonoy
Masudlan.

Piro kan-on pa lang dya.
Wara pa maabay gani
Kon paano ang pagsaruk
Kang baybay
Agud mahimu
Ang asin nga darapli
Kag sa pinggan ni Nonoy
Liwan magkitaay
Ang lupa kag baybay.

Sulat
ni Alex C. Delos Santos

Nay,
Nabuy-an ko ang imo sulat pagdawu kang kartero
Tuman gali ka bug-at bisan sampanid lamang
Ang malauring nga tinta tama ka siri
Siguro nagtagos sa papel
Kag naghigku sa lamesa mo sa kusina
Pero sa ubus kang papel
Naglubad ang iban nga mga tinaga
Daw mga isla kon turukun
Ginpangita ko kon diin nayon ang Antique
Nay, indi ko run mabasa ang sulat mo
Raku pa nga mga isla ang nagturuhaw
Napuno run ang pahina
Kon ano man ang sugid mo parte kay Tatay
Kag akun mga libayun
Kaluy-an sanda kang Diyos
Nay, indi run ako pagsulati
Indi run natun pagpaayawan ang kartero
Kinii ang paggamit kang tinta
Agud indi mamantsahan ang lamesa mo sa kusina
Kag ang mga isla
Indi ko gusto nga makita ruman.
Nagapalangga,
Ang imo anak.

---

Vaun, 21
ni Alex C. Delos Santos

Wara run ikaw it mga pamangkot
Tungud naubos mo run ka pakut
Ang mga sabat sa imong hunahuna.

Sa imong pagsulud sa departure area
Daw may naghapon nga kaluya,
Angay kang nagaisarahanun nga maya.

Malupad ikaw nga dara gid lang
Ang mga hopya nga bilin ni Nanay,
Kag ang kaugan kang mga tinaga

Kang amun pagpalangga.
Ayhan kon sarang lang ibaruron
Namun sa imong maleta

Ang mga hakus kag haruk
Nga nagkulang sa imong paghamtung
Agud ipabatyag kanimo

Nga ang atun nga pagburugto
Indi makilala sa atun dugo,
Kundi sa atun pag-irimaway

Sa nagarinapta nga balay:
Si Neneng mo sa California,
Si Cheche rugto sa Florida,

Si Inday rugto sa Malaysia,
Si Nenet sa Saudi Arabia.
Ayhan rugto sa Amerika

Makita mo ang kanimo gin-aman,
Hay rugto man nagahulat si Nanay
Nga nagatipon kang panimalay

Paagi sa cellphone, Forex
Kag balikbayan box,
Facebook, email kag text.

Mangin lubos ang pag-iririmaw
Sa atun pagbulag kadya nga adlaw.

Tagumatayun
ni Alex C. Delos Santos

Indi ako makasulat kadya nga gabii
Bisan pa luyag ko.

Raad waswasan man kang uran
Ang nagabangag ko nga lawas:

Magatubo man ang mga metapora
Sa akun panit pagkaaga.

Indi ako makasulat kadya nga gabii
Bisan pa piritun ko.

Wara ako it makita, madapgan, 
Masamitan, mabatian, mabatyagan.

Nagaingus ang akun lapis nga magkurit
Sa malabanig ko nga kamingaw;

Nagahanduraw ako kang mga tinaga
Pero nagadanaw lang ang akun luha.

Indi ako makasulat kadya nga gabii.
Tagumatayun ako.

Nalumus ako sa linaw kang imong nga mata
Nga nagpaalam kaina kang aga. 

Ang binalaybay nga imo ginbilin
Nagasupun sa akun pagginhawa:

Indi ako makasulat bisan luyag ko.
Mapatay ako kon sulatun ko pa.